Гьалы яман тюгюл, амма…
Авлакъчылыкъ бизин районда къайсы девюрде де аслу, гелимли тармакъланы бири гьисапланып гелген. Районда 26 минг гектардан да къолай сюрюв топуракълар бар. Уллу наслу топуракъны хадирин яхшы биле болгъан. Неге тюгюл, бары махлукъгъа рызкъы топуракъдан амалгъа геле, шо саялы бизин ата-бабаларыбыз топуракъны асувлу къоллавгъа, оьсюмлюклени агротехника талап этеген къуллукъларын оьр даражада, сан-янлы кюйде оьтгере туруп, гёрмекли уьстюнлюклени къолда этген йыллар аз болмагъан. Шогъар районубузну ичиндеги хозяйствогъа гьукуматны янындан берилген оьр савгъатлар, гечювчю Къызыл байракълар ачыкъ шагьат.
Гетген асруну къалмагъаллы 90-нчы йылларында уьлкеде болгъан демократия алмашынывлардан сонг, бары тармакълар йимик, юрт хозяйство тармакъ да бузулуп, дагъылып битди. Миллионер колхозлар, алдынлы совхозлар кютюрлюкге тарыды, мал-матагьы талам-такъыш болгъангъа уллу, орта оьмюрдеги адамларыбыз шагьат. Бары байлыкъ, токълукъ, барлыкъ топуракъдан башлана буса, хадирин билме, аяп къоллама тарыкъбыз.
Насипге, артдагъы йылларда районда топуракъланы къоллав йылдан-йыл артагъаны сююндюрмей болмай. Оьрде эсгерип гетгенибиз йимик, районубузда 26 минг гектардан къолай чачыв топуракълар бар. Шо топуракъланы 3-ден бир пайын ашлыкълар, гюзлюклер елеген.
2020-нчы йылны тюшюмю учун гетген гюзде 10 минг гектардан къолай майданлагъа гюзлюк ашлыкълар чачылгъан. Шо – республика оьлчевде экинчи гьасил.
Гюзде гюзлюк ашлыкълар бир тегишден чыгъып, тамурлашып, къышны сувукълукъларына чыныгъа. Демек, оьсюмлюклени клеткаларында шекер жыйыла, шо оьсюмлюклени сувукълардан, бузлавлардан къоруй. Тек, бу йылыбызны къыш айлары исси бара. Чакъны сувукълукълары гечелер де (февраль айны экинчи 10 гюнлюгю болгъунча) нольдан тёбен тюшмеген. Йымышакъ къыш оьсюмлюклерде микробиология гьалны, демек, оьсюмлюклер клеткалардагъы шекерни харжлама башлай. Гьали йимик къарсыз къышда чачывлар бузулма бола. Ондан къайры да гюзлюклени оьлювюне грибковый инфекция аврувлар булай йымышакъ чакъда чачывлагъа бек зиян этме бола.
Булай стрес вакътилерде чачылагъан урлукъланы сан яны, урлукъланы чачывну алдында агъуландырагъан дарманланы танглав ва къоллав, чачывланы аврувлардан къорувда белгили роль ойнай.
Районну юрт хозяйство управлениесини касбучулары ДР-ни «Агрохимцентрны» ва «Россельхозцентрны» къуллукъчулары булан бирликде бизин районда бу йылны тюшюмю учун чачылгъан гюзлюк ашлыкъланы гьалына тергев этив ишлени узата. Бугюнге чачылгъан гюзлюк ашлыкъ тарлавланы оьлген участкалары ёкъ. Амма чачылгъан ашлыкъларыбызны 10,6 процентини гьалы юрекни рази къалдырардай тюгюл.
Касбучулар гюзлюк ашлыкъланы къышлавдан къурумлу чыгъармакъ учун районну юрт хозяйство продукталар болдурувчуларына аврувлагъа къаршы биология, химия препаратларны къоллавну къайдаларын таклиф этген. Ондан къайры да оьсюмлюклени оьсюв болжалында минерал кюйлевючлер булан азыкъландырывну агьамиятлыгъын да унутма тюшмей.
Добавить комментарий
Добавлять комментарии могут только зарегистрированные и авторизованные пользователи. Комментарий появится после проверки администратором сайта.
