Меню
16+

Сетевое издание "Району яшаву"  «Будни района»

05.03.2022 10:00 Суббота
Категория:
Если Вы заметили ошибку в тексте, выделите необходимый фрагмент и нажмите Ctrl Enter. Заранее благодарны!

Эрте язбашгъы авлакъ ишлер

Автор: Шихав Къайирбеков

Март ай да гелди. Март ай язбашны айы гьисаплана. Шолай болгъанда юртлу загьматчыгъа авлакъ ишлени масса кюйде башлама заман етишген. Эрте язбаш – кёп йыллыкъ отлар, язлыкъ ашлыкълар, тамурлу емлер ва оьзгелерин чачма башлайгъан вакъти. Йылны бу заманы ачыкъ топуракъда овошлар, бахча оьсюмлюклер чачыв булан машгъул болма къасты бар ёлдашлагъа да белсенме тарыкълы вакъти. Айрокъда, орнатыв материалланы танглавгъа тергевлю болма тюше. «Нени чачсанг, шону къайтарарсан» деген айтывну маънасын унутма тюшмей. Районну муниципал къурулувларында эрте язбашгъа авлакъ ишлеге гьазирлик гёрюв, юзюм, емиш бавларда йылны бу заманында кютюлеген къуллукъланы барышын анализ этип къарайыкъ.

Юзюмлюклерде

Юзюмчюлюк тармакъ районну экономикасына, адамлагъа иш ерлер этивде белгили ерни тута. Касбучулар токъташдырагъан кюйде, бир гектар юзюмлюк дёрт адамны сав йыл иш булан таъмин эте. Ачыкълашдырып айтгъанда, дёрт адамгъа сав йыл иш бола, агьлюге къазанч геле.

Артдагъы йылларда районда юзюмчюлюк тармакъ бир-тюрлю авурлукълагъа, четимликлеге де къарамайлы, чалт темплер булан оьсе. Буссагьатгъы вакътиге ­янгыз планлы кюйде тюшюм береген 1600 гектардан къолай майданларда юзюмлюклер бар.

Гетген йыл районубузну юзюм­чюлери, механизаторлары ­оьзлени къайратлы загьматы булан гёрмекли уьстюнлюклени къолда этдилер. Демек, 19 минг тонгъа ювукъ гюнешни емиши болдурулду. Шо районубузну янгыртып къурув девюрюнден бу якъгъа инг гёрмекли натижа.

Бугюнлерде районну муниципал къурулувларындагъы юзюмлюклерде загьматны ­зангы оькюре.

Юзюмню мол тюшюмюне кюрчю салывда тюекни къуру бутавундан кёп зат гьасил бола. Бутав ишни ким буса да кютме бажармай.

Бу ишде сынав, усталыкъ тарыкъ. Барыбызгъа да белгили, агротехника талап этеген кюйде бутав ишлер тюекге сув тюшгюнче тамамланса яхшы бола.

Районну юзюмлюклеринде бутав ишлер лап макъталгъан болжалларда тамамланажакъ деп ташдырып айтма ярай.

Юзюмлюклерибизни 90 процентинден къолай тюеги буталып битген. Ювукъ гюнлени ичинде къалгъан участкаланы тюеги де буталып битежек.

Борлагъа къуллукъ этив “Къарабудагъгент”,“Уллубийавул” юрт муниципал къурулувларда къурумлу бара. Юзюмлюклени сыдра аралары сюрюлюп, кёбюсю участкаларда дым сугъарыв ишлер оьтгерилген.

Бугюнлерде сугъарыв ишлер булан янаша, сыдра аралардагъы чырхыны чыгъарыв, шпалерлени бузукъларына ремонт этив ишлер узатыла.

Умуми алгъанда районну юзюм плантацияларында ишлер жанлы ва къурумлу бара буса да, “Къурбуки юрт” муниципал къурулувну топуракъларында ерлешген юзюмлюклерини гьалы къувунлу. Эки-уьч йылланы узагъында тийишли агротехника къуллукълары кютюлмей юзюмлюклер чырхылыкъгъа айланып, гьайванлагъа отлавлукълар болуп бара.

Алдагъы гюнлерде биз муниципал къурулувну Манас зонада ерлешген авлакъларындан айланып чыкъдыкъ. Айтма тарыкъ, юзюмлюклерде шыплыкъ. Бизин сапарыбызда тюек бутавгъа къуршалгъан 4 ишчи ёлукъду.

Бу зонада «Къурбуки» деген КФХ-ны юзюмлюклерини тийишли къуллукълары кютюле. Тюеклер буталып битген, буссагьат сугъарыв ишлер юрюле. Гьал шулай къалса, Къурбуки юртну юзюмлюклерини къысматы белгисиз.

«Бай къотанны» ювугъунда артдагъы йылларда орнатылгъан яш юзюмлюклени де тийишли къуллукълары заманында кютюлмейгени гёрюне. Лап хайырлы, гелимли тармакъгъа шулай янашмакъ дурус тюгюл.

Язлыкълар чачылма

башлангъан

Далиллеге гёз къаратгъанда районну муниципал къурулувларында бу йылны тюшюмю учун 3 минг гектардан къолай майданлагъа къылчыкълы язлыкъ ашлыкълар чачма къаст бар.

Бугюнлерде ерлерде эрте язбашгъы авлакъ ишлеге гьазирлене туруп, топуракъланы тегишлев, чачыв даражасына етишдирив ишлер узатыла.

Бир-бир муниципал къурулувларда язлыкъ ашлыкълар, кёп йыллыкъ отлар чачма гиришгенлер де бар.

Масала, “Къарабудагъгент юрт” муниципал къурулувну топуракъларында эки гектаргъа люцерна чачылгъан.

«Къурбуки» КФХ-да язлыкълар чачма гиришген деген маълумат бар.

Районну фермерлери авлакъ ишлени заманында къурумлу кюйде оьтгермек учун гьаракат этип айланса да, ерлерде бар техника эсги, иш ресурсларыны заманы тезден битген, авлакъ ишлени вакътисинде увакъ-тюек бузукълары арагъа чыгъып заман гетип къала.

Бир тюрлю четимликлеге де къарамайлы фермерлерибиз алгъа салынгъан планланы яшавгъа чыгъармакъ учун белсенгени гьис этиле.

Гюзлюклер сугъарыла

Районда чачылгъан гюзлюк къылчыкълы ашлыкъланы авадан яны къургъакъ топуракъларда ерлешдирилген буса да, муниципал къурулувларда сугъарылагъан топуракълагъа чачылгъан гюзлюклерибиз де бар.

Бу йылыбыз да къургъакъ геле. 3 айдан да къолай бола къар, янгур явмагъаны. Топуракъ къургъакъ. Шо саялы оьсюмлюклени, кёп йыллыкъ тереклени, ашлыкъланы сугъармакъны гьайын этсе яхшы болур. “Къарабудагъгент юрт” муниципал къурулувда, Къурбукини Манас зонасында кёп йыллыкъ отлар, сабанлыкълар сугъарыла.

Умуми алгъанда, токъташдырылмагъан далиллеге гёре, Къарабудагъгентни топуракъларында 47 гектар ашлыкълар сугъарылгъан. Бугюнлерде фермер Гьюсен Муттагьиров ва Гьажиев ёлдашлар ашлыкъларын сугъарып туралар. Сув ярашсын!

Добавить комментарий

Добавлять комментарии могут только зарегистрированные и авторизованные пользователи. Комментарий появится после проверки администратором сайта.

2