В.Путинни Федерал Жыйынына этген Чакъырыву

Владимир Путин Россияны Федерал Жыйынына этген 17-нчи Чакъырыву бютюнлей уьлкени ич сиясатына, социал блокгъа багъышлангъан эди. Озокъда, Федерал Жыйынгъа этген Чакъырывун тамамлай туруп, аз буса да тыш масъалалагъа, уьлкени къоркъунчсузлугъуна байлавлу бир нече ташдырагъан сёзлер айтды.

Владимир Владимирович Путин Федерал Жыйынгъа этген Чакъырывун булай башлады:

- Россияны гьюрметли ватандашлары! Бугюнгю мени Федерал Жыйынгъа этеген Чакъырывум аслу гьалда бизин ич масъалаларыбызгъа багъышлана. Олар – савлукъ сакълав, социал сиясат, экономика. Озокъда, мен гетген йылгъы агьвалатлардан башлама сюемен. 2020-нчы йыл янгыз бизин уьлке учун тюгюл, савлай дюнья учун авур йыл болду. Биз белгисиз, бек къоркъунчлу инфекция аврув булан къаршылашдыкъ. Гьали болгъунча бу аврувну гьакъында алимлер, касбучулар бир зат да эшитмеген, аврувну нечик сав этегенин билмей эди. Оьз­ге ерлерде йимик, бизин пачалыкъда да адамланы савлугъуна къоркъунчлу гьал тувулунду. Коронавирус инфекциядан авруйгъанлардан больницалар толгъан, аврувланы сав этме тарыкълы дарманлар, кислород, аппарат ИВЛ, респераторлар, маскалар етишмейген заманлар болду. Тувулунгъан къоркъунчлукъ булан янаша, мен биз барыбыз да бирликде аврувну алдын алма болажагъыбызгъа бир мюгьлетге де шеклик этмей эдим.

Ватандашлар, жамият, пачалыкъ бу къыйын заманлар биригип, бирлешип иш гёрдю, шону натижасында аврувну яйылывуну алды алынды, медицина къуллукъчулагъа, ватандашлагъа тарыкълы къорув алатлар болдурулду. Коронавирус инфекция аврув булан авруйгъанлагъа больницаларда ятма койкаланы санавун 5 керен артдырма бажардыкъ.

Шо, озокъда, уьлкени регионларыны халкъларыны къайратлы загьматы. Оланы барысына да разилигимни билдиремен, — деди В.Путин.

Биз дюньяда биринчилерден болуп коронавирус инфекциягъа къаршы 3 асувлу вакцин чыгъаргъанбыз. Аврув гьали де къоркъунчлу. Аврувну алдын алмакъ, енгмек учун Россияны халкъларын вакцин этдирме чакъырды.

В.Путинни Чакъырывунда демография масъалагъа айрыча агьамият бериле. Коронавирус инфекция аврув себеп болуп, гиччи, орта далапчылыкъ булан машгъул предприятиелер, увакълап мал сатыв булан машгъул ёлдашланы ишлери кютюрлюкге тарыды. Кёп адамлар ишсиз къалды. Инфляция, адамлар гьар гюн къоллайгъан продукталаны багьалары шайлы артгъан. Шо барысы да алапагъа ишлейген, кёп яшлы агьлюлени бюджетине терс яндан таъсир эте. Президент Федерал Жыйынгъа этген Чакъырывунда айтгъангъа гёре, школагъа барагъан гьар яшгъа бир керен бу йыл 10 минг манат акъча берилежек. Шо къадар акъча бу йыл школагъа баражакъ гиччипавлагъа да бериле. Шо харжланы август айны орталарына берип битме уьлкени гьукуматына тапшурувлар берди.

Олай да, яшгъа токътагъан къатынлагъа гьар ай 6350 манат кёмек акъча берме таклиф этди.

Оьзюню сёйлевюнде Владимир Путин аналыкъ капиталны болжалын 2026-нчы йылгъа ерли узатгъанын аянлашдырды. Эсигизге салабыз: 2021-нчи йылдан тутуп аналыкъ капиталны къадары биринчи яшгъа 483 882 манатгъа, экинчи яшгъа 639 432 манатгъа ерли артгъан.

В. Путин оьзюню Чакъырывунда ватандашланы савлугъун беклешдирив, ял алыв масъалалагъа да айрыча агьамият бере. Санаторийлерде, курортларда болгъан чакъы кёп адам савлугъун болдурмакъны гьайын этсин учун, йылны ахырын а ерли гетген харжланы 20 процентин къайтарагъан программаны узатма таклиф эте.

В.Путинни Чакъырывунда яш наслуну савлугъуну гьайын этивге айрыча ер бериле. Неге тюгюл, адамны савлугъуна кюрчю яш йылларында салына. Шо саялы, яшлары лагерлерде ял алсын учун гетген харжланы бу йылдан тутуп яртысын къайтарыш этме таклиф этиле.

В.Путинни Чакъырывунда савлукъ сакълав, билим берив тармакъланы асувлулугъун гётеривге, материал техника базасын артдырывгъа айрыча тергев берип сёйледи.

Ону сёйлевюнден ачыкъ болгъаны йимик, 2024-нчю йылгъа ерли ерлерде 1300 янгы школалар къурма гёз алгъа тутулгъан. Шоларда миллиондан да къолай яш охуп, билим алып болажакъ. Шондан къайры да, школалар учун 4 йылны ичинде 16 минг янгы автобус алма гёз алгъа тутулгъан.

Олай да, регионланы социал экономика оьсювюне байлавлу мекенли чаралар гёрюлгени, коммерция банклардан алгъан кредитлени тёлевню болжалын 2029-нчу йылгъа ерли узатыла. Шо, озокъда, регионлагъа уллу кёмек.

Алгъа планлар салынгъан. В.Путин Федерал Жыйынгъа этген Чакъырывундагъы тезислени яшавгъа чыгъыву Гьукуматны, регионланы башчыларыны гьаракатындан, Пачалыкъ Думаны депутатларыны тийишли законланы заманында къабул этивден гьасил болажакъ.

В. Путинни Федерал Жы­йынгъа этген Чакъырыву Россияны ватандашларына гележекге инамлыгъын тувдура.