Гюлжанат Темирова: «Мурадыбыз – кёмек этмек»

– Гюлжанат Гьюсеновна, инг башлап сизин бёлюк аслу гьалда не масъалалагъа тергев этегенни гьакъында англатыв берсенг, арив болур...

-Бизин бёлюк спортгъа, маданиятгъа, яшёрюмлеге, туризмге ва яшав масъалалагъа байлавлу къарай. Биз 5 тюрлю министерликлер булан байлавлукъ тутуп, иш юрютебиз. Сонг да, бизин Къарабудагъгент районну администрациясында къатынгишилени, аналаны, яшланы яшав гьалларына тергев береген Къатынланы совети бар. Шону да башын тутгъанман. Советибизге 30-гъа ювукъ къатын къуршалгъан. Бу йыл шонда бешевню къошуп, санавун артдырдыкъ. Неге тюгюл де, иши кёп. Биз кёбюсю райондагъы «Попечительства и опеки» деген бёлюк булан гьакълашып иш гёребиз. Къыйынлы ва чарасыз гьалларда яшайгъан агьлюлеге болагъан кёмегибизни этебиз. Къурумубузда гьар тюрлю масъалалагъа жаваплы 5 адам ишни кюте. Мисал учун, маданият тармакъгъа алдынлы касбучубуз Найида Мурзаева жавап бере. Сонг да, бизин управлениеде бирдагъы алдынлы касбучубуз Лайла Исрапилова яшёрюмлени масъалаларына къарай. Олай да, Яшёрюмлени парламенти де бизге гире. Бары да оьтгерилеген мажлислерибизде жагь кюйде ортакъчы­лыкъ эте.

– Районда уллу агьлюлер, чарасыз гьаллагъа тюшгенлер кёп бармы?

-Уллу агьлюлер бар. Гьали етишип болмайгъанлар бар деп айтма болмайбыз. Неге тюгюл, бизин районда халкъны социал якъдан якълайгъан центр бар. Олар гьар 3 айда бир, адамланы уьйлерине де барып къарай, спонсорлардан гелеген кёмеклени тапшуралар. Бираз алда Агьлюню гюнюне багъышлангъан конкурс болду. Шонда 50 йыл бирче ва оьрде яшагъан агьлюню алып барма та­рыкъ эди. Ону Дагъыстанны Башчысыны янындагъы агьлюню, аналыкъны ва яшланы ихтиярларын якълайгъан толу вакили Марина Ежова оьтгере эди. Шонда бизин райондан, Гьелиден 58 йыл бирче яшайгъан Шавлух ва Анав Ибадуллаевлени алып бардыкъ. Бек къужурлу, яратывчулугъу булангъы агьлю, оланы гьакъында нечакъы да айтма бола. Биз оланы «Инг де тизив алтын агьлю» деген бютюнроссия конкурсуна да онгардыкъ. Гьасили, эки номинациягъа гёре, Гьелиден эки агьлюню гьазир этген эдик. Бириси де шондагъы адатлангъан маданият центрны чебер ёлбашчысы Кюсюм Халилованы агьлюсю эди. Олар «Инг яхшы юрт агьлю» деген номинациягъа гёре гёрсетилген. Кюсюм баживюбюз бизин гетген йыл къумукълардан «Къыпчакъ макъамлары» деген Венгрияда болгъан фестивальда ортакъчылыкъ этип гелди. Ол бек арив аргъан согъуп, йырлап бажара. Ону шонда да кёп сююп къаршылагъанлар.

– Гьали сен районну Къатынгишилерини советини башын тутгъансан. Шогъар кимлер гире ва къатынланы не йимик масъалалар къыйнай?

-Бизин советибизге къуршалагъанлар аслу гьалда яшлар бавла-ны заведующийлери, школаларда, больницаларда ва оьзге идараларда чалышагъанлар. Биз оланы негьакъ къабул этмейбиз. Неге тюгюл, олар гьар тюрлю яшав масъалалар тувулунса, бир-биревге табылып, кёмек этгенни сюебиз. Уллу школаларда да, больницаларда да къатынланы советлери бар. Кёплени яшлары охуп, оьр охув ожакъланы битдирип, къолуна диплом алалар. Тек не этерсен, олагъа касбусуна гёре иш тюшмей. Шо гьакъда айтып кантыллайлар. Олай да, Дагъыстанны милли масъалалагъа къарайгъан министерлигини «Хоншум, нечик яшайсан?» деген проектине гёре, бизде къужурлу агьвалат болду. Айтагъаным, даргилер яшайгъан Зеленоморск ва къумукълар турагъан Гьели юртланы вакиллери бир-бирине барып, адатлагъа гёре къонакъланы къаршылайгъан кюйлени гёрсетдилер. Гьели юртну гиччирек «Юн булкъа» деген фольклор ансамбли бар. Шону ортакъчылары бырынгъы адатларыбызгъа гёре даргилени къаршыладылар. Эжел заманларда лап да сыйлы къонакъланы къаршылайгъанда, къара къуйрукълу малны соя болгъанлар. Олар да шо гюн ата-бабаларыбыздан къалгъан адатны эсгерип, бир мингсиз къап-къара къойну союп, сыдыра туруп, уьстюне бардыкъ. Шо бир къужурлу, мердешли байрамгъа айланып къалды. Гьелини гьакъында айта туруп,ондагъы къатынгишилени клубун айрыча эсгерме сюемен. Гьасили, 60 йыллыкъ чагъындан оьрдеги къатынлар жумада бир керен жыйылып, олтуруп адат-къылыкъларыбызны, оланы къайда ва нечик къоллама герекни гьакъында хабарлайлар. Шо къатынланы да башын Гьелидеги адатлангъан маданият центрны чебер ёлбашчысы Кюсюм Халилилова тутгъан. Ол аргъан да тартып, алдынгъы йырланы, оьз­лер язгъан сарынланы йырлайлар. Оьтесиз жанлы, хошунгну гелтиреген ёлугъувлары бола. Ондан къайры да, бир-бир гезиклер барысы да бир йимик тастарлар да байлап чыгъалар. Ата-бабаларыбыздан къалгъан асил мердешлерибизни унутма къоймайлар.

– Не йимик байрамланы белгилейсиз?

– Гьар йыл болагъан Ананы гюнюн белгилейгенде, шогъар бары ­халкъ­ бир ай алда гьазирленме башлайлар. Яшлар бавланы заведующийлери шогъар яшларын къуршагъанны сюелер, алданокъ айтып билдирелер. 2015-нчи йылдан берли, бизин районлу Дагъыстанны Халкъ Жыйыныны депутаты Магьамматсолтан Магьамматов шону оьтгермеге харж якъдан кёмек эте. Къарабудагъгент районну ёлбашчысы Магьмут Амиралиев администрацияны янындан гёрсетеген акъчагъа буса, муниципалитетлерде ишине берилип, къасткъылып чалышагъанланы – муаллимлер бол­сун, оьзге къуллукъдагъылар болсун, оланы белгилеп, савгъатлар алабыз. Магьамматсолтан Магьамматов берген акъчаны кёп яшлар сакълап оьсдюрген аналаны иштагьландырмакъ учун харжлайбыз. Гетген йыл болгъан байрамыбызгъа Губденден 11 яш тапгъан ана гелген эди. Ондан къайры, Уллубийавулдан 7 авлети булан 4 етим яшны алып сакълагъан эки ананы чакъыргъан эдик. Къарабудагъгентден 3 етим яшны алып оьс­дюрген ана бар эди. Шо байрамда биз яшлар алып сакълагъан агьлюлени атларын эсгерип, гиччи буса да савгъатланы да тапшурдукъ.

– Гюлжанат Гьюсеновна, бу йылыбыз ончакъы макътардай ва сююнердей оьтмей тура. Айтагъаным, коронавирус янгы аврув халкъны арасында яйылып тура. Сизин чалышывугъузда шогъар байлавлу не алмашынывлар болду?

– Гертилей де, бу йылны март айындан берли коронавирус аврув халкъны айнымагъа ва сююнмеге къоймай. Шогъар гёре, озокъда, ишни юрюшюн алышдырмагъа тюшдю.

Айтагъаным, гьар тюрлю байрам чараланы биз оьтгеребиз, тек онлайн къайдада. Бирев-бирев булан ювукъдан ёлукъмагъа ва къатнамагъа гери урула чы.

Олай да, аврувну лап да авур ва къыйынлы вакътисинде районну ичиндеги кёп тюрлю халкъгъа яхшы кюйде кёмеклер болдурулду. Ашамлыкъ продукталар, дарманлар, маскалар, къолгъаплар (перчаткалар), дезинфекция этмек учун инг тарыкълы алатлар берилди.

Районубузну гьакимбашы Магьмут Амиралиев халкъны социал масъалаларына, айрокъда къатынланы масъалаларына, тергев берегенин ва шоланы чечмеге чалышагъанын бирдагъы керен эсгермеге сюемен.

– Бизин булан лакъыр этмеге заман тапгъаныгъызгъа баракалла. Яхшы ишлеригизни узатмагъа насип болсун. Савболугъуз.

– Сиз де савболугъуз. Сизге де баракалла!