Яшлар булан оьтген оьмюр

Яшлагъа терен билимлер, тюз тарбия берив гьаракатгъа къошулуп ишлейген муаллимлерибизни арасында Къакъамахи орта школаны башлапгъы класларыны муаллими Къайирбек Магьамматович Мугьажиров да гёрмекли ерни тута.

Къ.Мугьажиров Къакъашура юртда тувса да, бары яшаву Къакъамахи юрт булан байлавлу. Къайирбек Мугьажиров башлапгъы класларда охуйгъан йылларындан тутуп, ­оьзюню адилли гёрсете, билим алма гьасирет болгъан. Шо саялы ол дарсларда муаллимлени англатывларына, гечеген дарслагъа къулакъ асып, уьйге берилген ишлени мукъаятлы кюйде уьйренип, гьазир болуп геле болгъан.

Оьр класгъа чыкъгъанда оьзгелени алдында йимик, мелте улан Къайирбекни не касбуну танглама тарыкъ деген сорав онча инжитмеген. Ол башлапгъы класларда охуйгъан заманындан тутуп, гележек яшавун яшлагъа билим, тарбия беривге багъышлажакъман деп токъташа. Шо саялы да школада мукъаятлы охума, низамлы болма гьаракат эте.

1967-нчи йыл Къакъамахи школаны 8 класын битдирген сонг, ол Буйнакск шагьардагъы биринчи педагогика училишеге охума тюшмек учун шо йыл Къарабудагъгент юртдагъы бир номерли школада экзаменлер бере. Къайирбек экзаменлени уьстюнлю кюйде бере ва училишеге охума тюше.

Училишеде охуйгъан йылларында ол Къакъамахи школада педагогика практикагъа гелип ишлей.

1971-нчи йылда Къ.Мугьажиров оьрде аты эсгерилген орта хас охув ожакъны толу курсларын битдирип, башлапгъы класланы муаллими деген касбугъа ес болуп, анадаш школасына къайта. Шо йылны август айыны 15-нден тутуп Къакъамахи 8 йыллыкъ школада башлапгъы класланы муаллими болуп иш башлай.

Бина къатты токътасын учун кюрчюсю бек мекенли болма герек. Ону йимик яшлагъа башлапгъы класларыдан тутуп охувгъа, билимлер алыв­гъа иштагьын уятма тарыкъ, яшлар булан янашып, оланы хасиятларын билип, интереслерин гьисапгъа алып, ишлеме тюшегенни яш муаллим Къайирбек яхшы биле ва дарсдагъы гьар яшны юрегине ёл тапма бажара. Яшлар муаллимни оьзлеге сююв, инамлыкъ булан янашагъанын гьис этип, дарсларда низамлы болма, яхшы охума гьаракат этелер.

Къ.Мугьажиров дарсда яшланы тергевюн оьзюгер тартып гьар гечеген янгы дарсны охувчуланы актив ортакъчылыкъ этивю булан оьтгерме гьаракат этген ва гьали де шо ёлдан таймагъан.

Къ.Мугьажиров яшлагъа терен билимлер бермек учун белсенип ишлейгенде йимик, оьзюню билим даражасын гётермекни гьайын да эте. Шо муратгъа гёре, 1979-нчу йылда ол Дагъыстан Пачалыкъ университетни филология факультетини рус-дагъыстан бёлюгюне заочно охума тюше. 1985-нчи йыл оьр охув ожакъны уьстюнлю кюйде тамамлап, ана тилни ва адабиятны, ондан къайры да, рус тилни ва литератураны муаллими деген касбугъа ес болуп чыгъа.

Заманлар гетип къала, Къайирбек Мугьажиров яшлагъа билим берив тармакъда чалышагъаны 50 йыл битген. Шо вакътини ичинде ол кёп яшлагъа терен билимлер бергени, тюз ёлгъа салгъаны, къумукъланы сыйлы мердешлерин, адатларын сингдиргени янгыз огъар белгили.

50 йылны узагъында яшлагъа билим берив тармакъда тёкген загьматына гьукуматны янындан да ти­йишли къыймат берилген. 2008-нчи йылда огъар «Россия Федерацияны умуми билим беривюню Гьюрметли къуллукъчусу» деген тёшюне тагъагъан белги берилген. 2015-нчи йылда огъар Дагъыстан Республиканы Гьукуматыны Гьюрметлев грамотасы тапшурулгъан.

Къ.Мугьажировгъа яшлагъа билим-тарбия беривде тёкген загьматы саялы, районну ёлбашчылары, районну билим берив управлениеси берген грамоталар, оьзге тюрлю белгилери де аз тюгюл.

Эсгерме тарыкъ, Къайирбек Мугьажиров юртну жамият ишлеринде де актив кюйде ортакъчылыкъ этегенлени бири. 1991-нчи йылда юртлулары ону юрт Советге депутат этип сайлагъанлар. Шо йыл юртну депутатлары Къ.Мугьажировну юрт Советни председателини къуллугъуна сайлагъан. Бу къуллукъда ол гече школада дарс бере туруп эки йыл ишлеген.

Юртну башчысы болуп ишлей туруп, ол юртлуланы разилигин къазанма чалышгъан. Юртлуларына Къайирбек этген лап уллу къуллукъ 56 адамгъа бина къурма планлар берген, оьзге ишлени де кютген.

Алдагъы гюнлерде Къ.Мугьажиров редакцияда къонакълыкъда болду. Биз огъар гьар тюрлю соравлар булан янаша: “Гьали сизге касбу танглама тюшсе, янгыдан муаллимни касбусун танглар эдигизми?”- деген соравну бердик. Бираз ойлашгъан сонг, ол: “Танглар эдим, яш заманымда муаллимни касбусун танглагъангъа бир де гьёкюнчюм ёкъ, мен яшланы кёп сюемен, олагъа билим бермек, тюз ёлгъа салмакъ – уллу насип”, — деди.

Бизге де огъар кёп сююп танглагъан касбусунда дагъыдан-дагъы оьрлюклер ёрамакъ къала.