Натижалар рази къалдыра

Чараны районну башчысы Магь­мут Амиралиев ачды ва юрютдю.

М.Амиралиев залдагъылар булан саламлашып битген сонг, планлы кюйде шо гюн къаралажакъ масъалагъа гёчгюнче, гетген жума коронавирус инфекция аврувну яйылывуну алдын алмакъ учун гёрюлеген чаралагъа байлавлу болуп, республика оператив штабны генгеши болгъанын эсгерди. Шо генгешде оьзю де ортакъчылыкъ этгенин, районда коронавирус инфекцияны яйылывун токътатмакъ, алдын алмакъ учун ерлерде адамлар вакцина этдиривню барышы гьакъда чыгъып сёйлеген.

Магьмут Амиралиев оьзюню сёзюнде Сергей Меликовну республиканы Башчысы этилинип сайлангъаны булан къутлады.

ДР-ни Башчысы Сергей Меликовну республика оператив штабындагъы сёйлевюнде ачыкъ болгъаны йимик, коронавирус инфекция аврув булангъы гьал уьлкени оьзге регионларында йимик авур болмаса да, гьалиде рагьатланма тез. Коронавирус инфекцияны яйылывуну алдын алмакъ учун адамланы арасында вакцина этдиривню темплери осал экенин эсгерген. “Шоланы арасында бизин районну атын да эсгерди”,- деди М.Амиралиев.

Районну башчысы сёзюн узата туруп, залдагъыланы районда коронавирус инфекция аврув булан авруйгъанланы санаву артса тюгюл кемимейгенин айтды. Кронавирус инфекция аврувну яйылывуну алдын алмакъ учун ерлерде вакцина этдиривге адамлар сюйсюнмей янашагъаны, юртланы башчылары берилген тапшурувлагъа сувукъ янашагъанын танкъыт этди. “Гьал шулай къалса, дазуланыв чаралар гёрме тюшежек”, — деди ол. Юртланы башчыларына инфекция аврув гиччини де, уллуну да савлугъуна бирни йимик къоркъунчлу экенин англатма, адамлар вакцина этдирсин учун белсенме чакъырды, тапшурувлар берди.

Чарада аслу масъала районда юрт хозяйство авлакъ ишлени барышы, мекенлешдирип айтгъанда, юзюм гесивню барышына къаралды.

Бу гьакъда маълумат берме трибунагъа районну юрт хозяй­ство управлениесини ёлбашчысы Шагьабутдин Мустапаевни чакъырды.

Ол оьзюню сёйлевюн булай башлады:

- Юзюмчюлюк бизин районда лап аслу ва гелимли тармакъланы бири. Гьар йыл бизин районда 300 миллион манатны къадарына юзюм болдурула ва сатывгъа чыгъарыла. Тарихге гетип барагъан йыл буса районубузну юзюмчюлери 450 миллион манатгъа гюнешни емишин сатма хыял булан ишлейлер.

Ич гючдеги адамланы авадан яны юзюмчюлюк тармакъда чалыша. Районда буссагьатгъы вакътиде 8 уллу юрт хозяйство предприятие, 30-дан къолай сабанчы-фермер агьлюлер ва ИП-лер, ондан къайры да, 800-ден де къолай ЛПХ-лар машгъул.

Лап уллу юзюмчюлюк хозяйстволар: СПК «Далап», ООО Агрофирма «Герей-тюз», ГУП «Буйнакский», ОАО «Дагнефтепродукт», КФХ «Шанс» ва оьзгелери.

“Бу йылны башына районда 2111 гектар топуракъларда юзюм бавларыбыз бар. Шоланы 1508 гектары планлы кюйде тюшюм береген, 603 гектары яш юзюмлюклер. Бу йыл дагъы да 282 гектар юзюм бавларыбыз плангъа гирген.

Оьрде де эсгерип гетгеним йимик, бу йыл районну юзюмчюлери 1508 гектар майдандагъы юзюмлюклени тюшюмюн тас этивсюз къолгъа алма тарыкъ. Докладчыны сёйлевюнден ачыкъ болгъаны йимик, оператив маълуматлагъа гёре, районда юзюм гесив къурумлу юрюле. Гьалиге 1373 гектар юзюмлюклени тюшюмю къайтарылгъан ва 16200 тон юзюм жыйылгъан. Гектаргъа гьисап этгенде 118 центнер бола”,- дей ол.

Ш.Мустапаев оьзюню сёйлевюнде юзюм болдурувда йылдан-йыл гёрмекли натижаланы къолда эте гелеген коллективлени атларын иштагьлы кюйде эсгерди. КФХ «Шанс» бугюнге 864 тон юзюм жыйгъан, гектаргъа гьисап этгенде 163 центнерден къолай бола. СПК «Далапны», ООО «Дагнефтепродуктну», ОАО Агрофирма «Герей-тюзню» ва оьзге коллективлени натижалары да гёрмекли. ООО «Дагнефтепродуктну» коллективи оьзлени юзюмлюклерини гьар гектарындан 194 центнер тюшюм къайтаргъан.

- Мен районда юзюм болдурувда аслам къошумун этеген ёлдашланы атларын айрыча эсгерме сюемен. Ёлдашлар юзюм болдурувда дагъы да къуванчлы натижаланы къолда этгенлер. Масала, Къарабудагъгентни топуракъларында юзюмчюлюк булан машгъул А.Сайитов, Н.Салаватов, Гь.Муттагьиров, И.Амиралиев ва оьзгелери юзюмлюклерини гьар гектарындан 200 центнерден де къолай тюшюм алма бажаргъанлар.

- Юзюмчюлюк тармакъны асывлулугъуна бизин уьлкеде 2019-нчу йылны декабр айында, юзюмчюлюк ва чагъыр этивню гьакъында, къабул этилген федерал закон яхшы яндан таъсир этди. Юзюмню заводлар къабул этеген багьасы, 2020-нчы йыл булан тенглешдиргенде, эки керенге ювукъгъа артгъан. Шо юзюмчюлюкню майданларын генглешдиривде яхшы стимул,- деди Ш.Мустапаев.

Генгешни ахырында гьасил чыгъарып сёйлей туруп районну башчысы М.Амиралиев Ш.Мустапаевге юрт хозяйство продукталар болдурувчулагъа гьукуматны янындан этилеген кёмеклени гьакъында сорав берди.

Ш.Мустапаев районну башчысыны соравуна булай жаваплар къайтарды:

- Бу йыл районну юрт хозяйство продукталар болдурувчулары гьукуматны янында субсидия гьисапда 30 миллион манат алгъан, шо алдагъы йылларда алгъанындан аз, юзюм орнатгъангъа шпалер салмакъ, къуллукъ этмек учун гёрсетилеген харжлар бир къадар кемиген.