Бизин тарихибиз

Шо саялы июнь айны 22-нде Эсделикни ва пашманлыкъны гюню белгилене. Шо гюн эртен тангда фашист Германияны солдатлары билдирмеген кюйде Совет Союзгъа намарт кюйде чапгъын этип, дав башлагъан. Шолайлыкъда, хапарсыз чапгъын дав стратегия объектлеге, шагьарлагъа, юртлагъа уллу зарал гелтирген. Айрокъда, башлапгъы гюнлер уьлкебиз учун бек авур болгъан. Совет халкъ, солдатлар нечакъы къоччакълыкълар гёрсетсе де, душмангъа къаршы къанын-жанын аямай ябушса да, тиши-тырнагъына ерли савутлангъан, дав техника булан толу кюйде таъминлешген елевчюлеге къаршы ябушувларда кёп къыйынлыкълагъа ва чарасызлыкълагъа тарыгъан. Тенгсиз ябушувланы натижасында юртларыбыз, шагьарларыбыз яллагъан, заводлар, фабриклер тозулгъан, уллу тас этивлер болгъан…

Дав башлангъан биринчи гюнден башлап СССР-де душмангъа къаршылыкъ билдирив митинглер, жыйынлар юрюлме башлангъан. Чагъы етишмеген улан-къызлар да давгъа гетме сююп арзлар язгъан. Давгъа гетмеген къартлар, яшлар ва къатын-къызлар да еринден туруп фронтдагъылагъа кёмегин этген. Демек, окоплар къазгъан, заводларда дав-савут этген, ашлыкъ оьсдюрген, опуракъ тикген, чорап сокъгъан…

Уллу Ватан дав 1945-нчи йылны май айыны 9-нда битген.

Шолайлыкъда, 1418 гюнню ва гечени узагъында къыргъын давлар юрюлген, СССР 27 миллионгъа ювукъ адамын тас этген. Демек, шо дав Совет Союзну халкъы учун оьтесиз багьа токътагъан. Давну агъусу тиймеген бир ожакъ да шо йылларда къалмагъандыр деп айтсакъ, тюз болур.

Шо йылларда бизин райондан фронтгъа 4187 адам гетген. Шоланы 1878-и дав майданларда жанларын къурбан этген. Олай да, дав майданларда белгисиз тас болгъан солдатларыбыз да аз тюгюл. Бугюнлерде де оланы гёмюлген ерлери мекенсиз…

Бизин районлу уланлар Москва, Ленинград, Курск къолтукъ ва оьзге бойларда болгъан оьжетли давларда ва ябушувларда уллу къоччакълыкълар, игитликлер гёрсетген. Оланы арасында Игит атгъа тенг болгъанлары да аз тюгюл… Тек оланы кёбюсюне оьр атлар берилмеген кюйде къалгъан.

Июнь айны 22-нде дав башлангъан гюнден бу гюнге ерли 80 йыл тамамлана.

Арадан шонча йыллар оьтсе де, инг де кёп къан тёгюлген ва жан сёгюлген давну агъусу бугюнде де унутулмай.

Бугюн биз давда жан бергенлени, къоччакъ кюйде ватанны алдында борчун кютюп къайтгъан сонг загьмат тёкгенлени, белгисиз тас болгъанланы, концлагерде азап чекгенлени, давдагъылар учун ишлегенлени барысын да эсге алабыз.

Уллу наслу оьсюп гелеген яшёрюмлерибизни уьлкебизни, халкъыбызны тарихин билме, ватанын сюйме, аталарыбыздан къалгъан сыйлы адатларыбызны узатма, олагъа абур этме уьйретме борчлу.