Къыйынлыкълагъа баш иймеген

1942-нчи йылда уллатамны атасы фашистлер булан Кърым ярым атавда юрюлген къагьрулу давланы вакътисинде авур кюйде яраланып, госпитальгъа тюше. Артындагъы гюнлерде совет асгерлени госпиталын немис-фашистлер елей. Госпитальда ятгъан бары да яралыланы немислер есирге ала. Оланы бир есирден бир есирге гёчюрме башлай.

1942-нчи йылны февраль айыны 2-си болгъунча Баба Алескеров Бахчисарайдагъы концлагерде, 1942-нчи йылны август айындан сентябр айгъа ерли Симферопол шагьардагъы концлагерде, сентябр айдан декабр ай болгъунча Полтава областны Хораль деген шагьарына, сонг да, 1943-нчю йылны март айы болгъунча Белая-Церковь деген шагьарына, 1943-нчю йылны май айыны 24-нден 1944-нчю йылны июн айыны 17-си болгъунча Германияны топурагъындагъы Мозберг, Мюнхен шагьарлардагъы концлагерлерде сакълангъан. Ахырынчы концлагерде санитар болуп ишлеген.

1944-нчю йылны июн айыны 17-си болгъунча, полит­заключенныйланы Дахау шагьарында болгъан. 1945-нчи йылны май айында уллатамны атасы Бабаны немислерден ингилис асгерлер азат этген. Мени уллатамны атасыны ругьу къатты буса да, юреги бек йымышакъ адам болгъан. Шо саялы ол концлагерде санитарлыкъ ишни юрютегенде, нечесе есирге тюшгенлеге кёмегин болдургъан.

Баба Алескеров Донбасны Макловский районуну Сталино деген шагьарындан 1945-нчи йылдан 1946-нчы йылны март айыны 17-не ерли тергевден (фильтрациядан) оьтген. Комиссияны къарары булан ол ташкёмюр промышленнностну предприятиесине кёмекге йибериле. Концлагердеги къыйынлыкъларда къаркъарасы гьавкъатсыз болгъан уллатамны атасын бир нече айдан уьюне йибере.

Мени эгечим Шагьниса Бабаевна магъа хабарлагъан кюйде, уллатамны атасы Баба немислеге есир этилгенде, бары да есир этилгенлеге эт гесеклер салынып буламукъ шорпа гелтиргенлер. Темир хадираны ичиндеги шо эт гесеклер уллатамны атасыны ачдан оьлген ёлдашларыны эти болгъан. Шону гечге таба билген уллатамны атасыны сав ёлдашларыны бирлери чыдап болмай, асылып оьлгенлери де болгъан.

Заман-заман немислер концлагердеги жугьут ёлдашларын гюллелемек учун бёлюклеге бёлюп, абзаргъа чыкъыра болгъан. Бир гюн мени уллатамны атасы Бабаны да бёлюклеге къошуп, абзаргъа чакъыргъанлар. Олар уллатамны атасына: «Сен де жугьутсан!-деп, немис автоматыны дюдюгю булан Бабаны аркъасына тиреген. Уллатамны атасы гьаран башын чыгъарып, къыжырай туруп: -Воллагь, тюгюлмен, мен бусурманман,»-деген. Сонг немис: -Къуръан охуп билемисен?-деп сорагъан автоматын аркъасына тиреген гьалда. Уллатамны атасы: -Билемен, гиччи заманымда атам уьйретген,-деп, Къуръанны бир сурасын гёнгюнден охуп йиберген. Сонг немис уллатамны атасын тюрте-согъа туруп, гюллеленегенлени бёлюгюнден айыра. Уллу Уьстюнлюкню гюнюн ювукълашдырывда гёрсетген къоччакълыгъы саялы Алескеров Баба “За победу над Германией в ВОВ 1941-1945 гг” ва “За боевые заслуги” деген медаллар булан савгъатлангъан. Мени уллатамны атасыны нече де гючлю ругьу болгъан экен. Ол дёрт-беш керен бир лагерден оьзге лагерге гёчюрюле, тёбелене-тююле туруп, уьч-дёрт йыл йиберген. Уьюне къайгъан сонг да, 20 йыллар юртунда загьмат тёге. Игитге гюлле батмас деп, негьакъ айтылмай. Мени уллатамны атасы Баба Алескеров йимик къоччакъ адамларыбызны алдында баш иебиз. Уллатамны атасы йимик къоччакъланы яшаву бугюн яш наслугъа уллу уьлгю болма герек.